admin 3 năm trước

kháng sinh — liều, độc tính

thuốc	liều người lớn	tác dụng phụ
Penicillins
β-Lactamase dễ mẫn cảm diệt pseudomonas
Penicillin G	IV liều thấp: 600,000–1,200,000 U/d IV liều cao: 4M U tải, sau đó 1M U q1h	quá mẫn: sốt do thuốc, nổi ban phản vệ khoảng 1 in 10,000) máu: Coombs (+), thiếu máu tan huyết, giảm tế bào máu, độc cho thận, co giật, viêm tĩnh mạch tại vị trí truyền
Benzathine penicillin	IM: 600,000–1,200,000 U qd	như với penicillin G, kèm theo dị ứng tại chỗ vị trí tiêm; không truyền IV
Ampicillin	IV: 1–3 g q4–6h	nổi ban mê đay, không phải thực sự dị ứng penicillin: đăc biệt ơ bệnh nhân nhiễm khuẩn tăng bạch cầu đơn nhân, tăng bạch cầu lympho sốt, bạch cầu thấp, tăng GOT (hiếm), phản vệ; co giật (khi truyền quá nhanh) viêm thận kẽ 2.9 mEq Na+/g
mẫn cảm với β-Lactamase
Piperacillin	IV: 2–4 g q4–6h nhiễm khuẩn niệu: IV: 2 g q6h	tương tự penicillins khác 1.85 mEq Na+/g
kết hợp ức chế β-Lactamase và β-Lactam diệt pseudomonas
Ticarcillinclavulanic acid	IV: 3.1 g q4–6h	tương tự ticarcillin đơn độc 4.75 mEq Na+/g
Ampicillinsulbactam	IV: 1.5–3 g q6h	tương tự ampicillin đơn độc 5 mEq Na+/1.5g
Piperacillintazobactam	IV: 3.375 g q4–6h	tương tự piperacillin đơn độc 2.35 mEq Na+/g piperacillin với pseudomonas; dùng mỗi q4h
β-Lactamase kháng Penicillins
Nafcillin	nhiễm khuẩn vừa: IV/IM: 1 g q4h nhiễm khuẩn nặng: IV: 2 g q4h	viêm tĩnh mạch, nổi ban, sốt do thuốc tăng bc ưa acid, thiếu máu tan máu, giảm bạch cầu trung tính, viêm thận kẽ, tăng SGOT, buồn nôn, tiêu chảy 2.9 mEq Na+/g
Oxacillin	nhiễm khuẩn vừa: IV/IM: 1 g q4h nhiễm khuẩn nặng: IV: 2 g q4h	tương tự nafcillin (giảm bạch cầu ít gặp) 2.5 mEq Na+/g
Cephalosporins/Cephamycins/Carbacephem
tiêm
Cefazolin	IV/IM: 0.5–3 g q6–8h	nổi ban, tăng SGOT, tăng alkaline phosphatase, viêm tĩnh mạch (ít hơn cephalothin), Coombs dương tính 2 mEq Na+/g
Cefepime	IV/IM: 2 g q12h	nổi ban
Cefotaxime	nhiễm khuẩn vừa: IV/IM: 1 g q8–12h nhiễm khuẩn đe dọa tính mạng: IV/IM:2 g q4h	viêm mạch, nổi ban, giảm BC ưa acid, Coombs dương tính, giảm bạch cầu, tăng SGOT, tiêu chảy
Cefoxitin	IV/IM: 1–2 g q4–6h	viêm mạch, nổi ban, sốt, coomb dương tính, giảm bach cầu tăng nhẹ BUN tăng thoáng qua SGOT,SGPT, LDH, alkaline 2.3 mEq Na+/g
Ceftazidime	IV/IM: 0.5–2 g q8–12h	Viêm mạch quá mẫn: nổi bạn, giảm bc ưa acid sốt Coombs dương tính giảm bc, tăng tiểu cầu tăng SGOT tiêu chảy, tăng BUN 2.3 mEq Na+/g
Ceftriaxone	IV/IM: 0.5–2 g q12–24h	viêm mạch quá mẫn: nổi bạn, giảm bc ưa acid, giảm bạch cầu, tăng tiểu cầu, tăng SGOT “hình ảnh giả sỏi mật” lắng đọng trong túi mật 3.6 mEq Na+/g
Cefuroxime	IV/IM: 0.75–1.5 g q8h	viêm mạch, nổi ban Coombs (+), giảm hematocrit, giảm bc ưa acid, giảm bc tăng SGOT, alkaline phosphatase, LDH, bilirubin, tiêu chảy, buồn nôn 2.4 mEq Na+/g
Carbapenems
Ertapenem	IV: 1 g q24h	tương tự meropenem, imipenem 6.0 mEq Na+/g
Imipenemcilastatin	IV: 0.5–1 g q6–8h	viêm mạch quá mẫn: nổi ban, ngứa, giảm bc ưa acid, coombs (+), giảm bc, thiểu niệu tăng SGOT, SGPT, alkaline phosphatase lú lẫn, co giật, buồn nôn, nôn, giật rung (Đặc biệt khi truyền nhanh), tiêu chảy, viêm đại tràng giả mạc, ở người cao tuổi chức năng thận kém có bệnh mạch não nên tránh do có tác dụng phụ lên thần kinh 1.6 mEq Na+/500 mg
Meropenem	IV: 1–2 g q8h	tương tự như imipenem nhưng ít chống chỉ định ở bệnh nhân bệnh thận, mạch não hay co giật 3.92 mEq Na+/500 mg
Monobactams
Aztreonam	nhiễm khuẩn vừa-nặng: IV: 1 g q8h đe dọa tính mạng: IV: 2 g q6h	viêm mạch quá mẫn (không phản ứng chéo với penicillin G), giảm bc ưa acid tăng SGOT tiêu chảy, nôn, buồn nôn, co giật
Aminoglycosides và kháng sinh liên quan (See Table 10.4)
Amikacin	IV: 15 mg/kg/d q8h IV: có thể dùng thời gian rộng hơn (i.e., q24h) see Table 10.4	độc cho thận (protein niệu, tăng BUN), độc cho tai, giảm bc ưa acid, sốt, đau khớp, nổi ban, giãn cơ trong 24h (chưa rõ) có thể dùng liều cao với khoảng thời gian xa nhau, i.e., 20–32 mg/ kg q24h nếu chức năng thận bình thường (see Table 10.4)
Gentamicin	IV: dùng thời gian cách xa (i.e., q24h) see Table 10.4 IV: 3–5 mg/kg/d q8h or q24h trong vỏ: 4 mg q12h	độc cho thận (protein niệu, tăng BUN), độc cho tai, giảm bc ưa acid, sốt, đau khớp, nổi ban, giãn cơ trong 24h có thể dùng liều cao ngày 1 lần , i.e., 5–8 mg/kg q24h (see Table 10.4)
Neomycin sulfate	hôn mê gan: PO 4–12 g/d đôc tố E. coli: PO 100 mg/kg/d	buồn nôn, nôn, tiêu chảy, kém hâp thu, độc cho tai, thận, giãn cơ nếu giảm hấp thu
Streptomycin	IM/IV: 0.5–2 g/d	độc cho tai thận, sốt, giãn cơ, nổi ban, , dị cảm quanh miệng
Tobramycin	IV: 3–5 mg/kg/d q8h	độc cho thận, tai giãn cơ nổi ban
Macrolides, Cloramphenicol Glycopeptides và nhóm khác
Azithromycin	IV: 500 mg qd × 1–2 d	tiêu chảy, buồn nôn, đau bụng, đau vị trí truyền nếu không thể uống uống sinh khả dụng 37%
Chloramphenicol	IV: 50 mg/kg/d	nguy cơ giảm hồng cầu thiếu máu bất sản ở 1/21000 bn sốt, nổi ban, phản vệ , teo thị giác, bệnh thần kinh, dị cảm ngón tay
Clindamycin	IV: 150–900 mg q8h	tiêu chảy, viêm đại tràng giả mạc, độc tố gây giãn đại tràng, nổi ban, giảm bạch cầu tăng SGOT và alkaline phosphatase giãn cơ
Erythromycin	IV: 500 mg–1 g q6h	buồn nôn, nôn tiêu chảy, viêm mạch vị trí truyền tăng SGOT, vàng da do ứ mật (đặc biệt với erythromycin estolate; hiếm gặp với erythromycin ethyl succinate) điêc có hồi phục (liều cao), PVCs, xoắn đỉnh với legionellosis, 1g IV q6h
Spectinomycin	IM: 2 g once	nổi ban, sốt, đau tại chỗ tiêm phản vệ đau cơ
Synercid (Quinupristin- Dalfopristin)	IV: 7.5 mg/kg q8–12h	viêm mạch, sốt, nổi ban, buồn nôn, đọc cho tai
Vancomycin	IV: 1 g q12h PO: 125–500 mg q6h Intrathecal: 5–10 mg q48–72h	giảm bạch cầu, giảm bc ưa acid, phản vệ “Red man syndrome” (đỏ bừng vùng ngực trên—tùy tốc độ truyền tụt áp khi truyền nhanh uống không hấp thu vào hệ thống; hạn chế đường uống do tiêu chảy liên quan C. difficile
Tetracyclines
Doxycycline	IV: 100 mg q12h ngày1st sau đó 100–200 mg/d	độc cho gan, cân bằng âm nitrogen, viêm mạch
Tigecycline	IV: 100 mg × 1 then 50 mg q12h	buồn nôn, nôn tránh dùng khi mang thai
Fluoroquinolones
Ciprofloxacin	IV: 400 mg q8–12h	buồn nôn, tiêu chảy, nôn, đau bụng, đau đầu, mất ngủ, ác mông, độc tố lên loạn thần, lú lẫn, co giật nổi ban, phù mạch, tăng SGOT, alkaline phosphatase, WBC, creatinine
Gatifl xacin	IV: 200–400 mg qd	tương tự ciprofloxacin
Levofl xacin	IV: 500–750 mg qd	tương tự ciprofloxacin
Moxifloxacin	IV: 400 mg qd	tương tự ciprofloxacin
Ofloxacin	IV: 200–400 mg q12h	tương tự ciprofloxacin
kháng sinh có nhiều đặc tính
Colistin	IV: 1.25–2.5 mg/kg q12h	độc cho thận, rối loạn thị giác, loạn cảm lú lẫn
Daptomycin	IV: 4–6 mg/kg qd	đau cơ,
Linezolid	IV/PO: 600 mg q12h	giảm tiểu cầu, bệnh tổn thương thần kinh ( dùng kéo dài) hội chứng Serotonin
Metronidazole	IV: 500 mg q6h	buồn nôn, nôn, tiêu chảy, miệng có vị kim loại, đau đầu, ít khi dị cảm, co giật, mề đay, viêm mạch 14 mEq Na+/500 mg
Tinidazole	PO: 2 g once or qd	tương tự metronidazole
Trimethoprim (TMP)- sulfamethoxazole (SMX)	IV: TMP 320 mg/SMX 1,600 mg q8h	mề đay, nổi sẩn, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, hiếm khi vàng da, đâu đầu, trầm cảm thận: tăng giả tạo creatinine, suy thận, tăng kali, giảm bạch cầu giảm tiểu cầu, mất bạch cầu hạt có thể gây hen ở người nhạy cảm
chống nấm
Amphotericin B	IV: 0.5–1.5 mg/kg qd	tiền chất: diphenhydramine 50 mg IV, meperidine 50 mg IV, acetaminophen 650 mg PO mất nước: ≥500 ml 0.9% NaCl trước và sau truyền dùng D5W, không pha với dung dịch có điện giải truyền trong 1–4 h (1 h có thể dung nạp tốt như 4 h) Hydrocortisone: 25–100 mg IV nếu sốt, run, không kiểm soát được độc tính: thận (tăng creatinine liên quan liều), giảm K, giảm Mg, sốt, run, buồn nôn, nôn, viêm mạch, thiếu máu, đau đầu
	kích thích bằng quang: 50 mg/1,000 cc nước cất	nâng dần liều ban đầu (1 mg, 5 mg, 10 mg, etc.) có thể không cân thiết
ABLC (Abelcet)	IV: 5 mg/kg qd	tương tự amphotericin B nhưng ít dùng ABLC (amphotericin B lipid complex)
Liposomal ampho B (AmBisome)	IV: 5–7.5 mg/kg qd	tương tự như amphotericin B nhưng ít gặp
Anidulafungin	IV: 35 mg qd	tăng men gan
aspofungin	IV: 70 mg × 1 d then 50 mg qd	giải phóng Histamine buồn nôn, nôn, tiêu chảy,
Fluconazole	IV/PO: 400 mg q24h	tăng ALT/AST, lú lẫn, nổi ban, giảm bạch cầu, buồn nôn, nôn, tiêu chảy,
Flucytosine	PO: 37.5 mg/kg q6h	giảm bạch cầu giảm tiểu cầu tăng ALT/AST nổi ban tăng giả tạo creatinine
Itraconazole	PO: 200 mg bid IV: 200 mg PO bid × 4 doses then 200 mg qd	buồn nôn, nôn, đau bụng, nổi ban, phù, hạ kali, viêm gan dùng viên nang trong khi ăn uống dung dịch khi dạ dày rỗng
Micafungin	IV: 150 mg qd (điều trị cấp)	giảm bạch cầu giải phóng Histamin
Posaconazole (Investigational)	PO: 400 mg q12h	tăng ALT/AST
Voriconazole	IV: 6 mg/kg q12h × 24 h then 4 mg/kg q12h PO: 400 mg q12h × 1 d then 200 mg q12h (if >40 kg body weight)	tăng men gan rối loạn thị giác nổi ban giảm tiểu cầu
kháng virus		nên ngừng khi không thể tuân thủ hay không hấp thu tôt qua đường tiêu hóa
Anti-HIV nucleosides/ nucleotides Abacavir	PO: 300 mg bid/600 mg qd	không có thuốcdùng qua đường tĩnh mạch các thuốc này có thể gây thoái hóa mỡ trong gan và toan lactic, nổi ban, đau cơ, sốt: đừng dừng lại nếu nổi ban, sốt hay đau cơ
Didanosine (ddl)	PO: 400 mg qd	viêm tụy, bệnh thần kinh ngoại biên
Emtricitabine (FTC)	PO: 200 mg qd
Lamivudine (3TC)	PO: 150 mg bid
Stavudine (d4T)	PO: 30–40 mg bid	viêm tụy, bệnh thần kinh ngoai biên
Tenofovir	PO: 300 mg qd	rối loạn chức năng ống thận nếu ngừng, thận trọng đỏ da ở bn viêm gan B
Anti-HIV Nonnucleosides
Efavirenz	PO: 600 mg qd	ảnh hưởng hệ thần kinh trung ương, nổi ban, phản ứng thuốc phản ứng với nhiều thuốc
Anti-HIV Proteases		chuyển hóa bởi hệ cytochrome P450
Lopinavir-Ritonavir	PO: 3 capsules bid or 2 tablets bid or 6 capsules qd or 4 tablets qd	tiêu chảy, buồn nôn tăng triglyceride, tăng men gan
Antivirals (Nonantiretrovirals)
Acyclovir	PO (HSV): 200 mg 5 doses/day PO (VZV): 800 mg 5 doses/day IV (most HSV): 5 mg/kg q8h IV (HSV encephalitis or disseminated VZV): 10–12 mg/kg IV q8h	viêm mạch (IV) ngủ lịm run rẩy/co giật lú lẫn tinh thể niệu tăng ALT/AST 4.2 mEq Na+/g
Adefovir	PO: 10 mg PO qd	độc cho thận, giảm bạch cầu,
Cidofovir	IV: 5 mg/kg qw × 2, then qow	giảm huyết áp uống cùng probenecid 2 g at 2 h trước truyền, và uống 1 g vào thời điểm 2 và 8 h sau truyền
Foscarnet	IV: 60 mg/kg q8h or 90 mg/kg q12h (acute) 90–120 mg/kg q24h (chronic)	truyền trong 2 h sau 1 L 0.9% NaCl độc cho thận buồn nôn, nôn, đau đầu, co giật, giảm bach cầu, thiếu máu, tăng GOT loét dương vật
Ganciclovir	IV: 5 mg/kg q12h (acute) 5 mg/kg q24h (chronic)	giảm bạch cầu giảm tiểu cầu sốt nổi ban tăng ALT/AST 46 mEq Na+/500 mg vial
Palivizumab	IV: 15 mg/kg IM (nhi)	tăng ALT/AST co thắt phế quản,
Ribavirin	Aerosol: 6g over 12–18 h per day IV: còn nghiên cứu	thiếu máu tan máu nồng độ 20 mg/ml (6 g trong 300 ml nước cất)
Trifluridin topical	1 drop of 1% q2h (max 9 drops/d)	bỏng, phù quá mẫn
Interferon alpha	SC/IM (hepatitis B): 5M U qd SC/IM (hepatitis C): 3M U qd	sốt đau cơ, mệt đau đầu chán ăn nổi ban giảm bạch cầu, tiểu cầu
thuốc diệt ký sinh trùng
Chloroquine	PO: 600 mg base at T = 0, then 300 mg base at 6 h, 24 h, 48 h for malaria
Ivermectin	PO: 12 mg PO qd × 2 d
Pentamidine	IV: 4 mg/kg q24h
Pyrimethamine	PO: 100 mg/d × 1 then 25–100 mg qd
Quinine	PO: 600 mg tid
Quinidine	IV: 10 mg/kg load (maximum 600 mg) in 0.9% NaCl over 1 h followed by 0.02 mg/kg/min × 72 h, then oral quinine 600 mg tid to complete 7 d for malaria
Sulfadiazine	PO: 1–2 g PO q6h IV: none (consider using TMP/SMX)	tan máu
Antimycobacterials
Isoniazid	PO/IM/IV: 300 mg qd
Rifabutin	PO: 300 mg qd
Rifampin	PO/IV: 600 mg qd
Ethambutol	PO: 15–25 mg/kg qd
Pyrazinamide	PO: 15–30 mg/kg qd
Streptomycin	IM/IV: 15 mg/kg (adult <40 y), qd 10 mg/kg (>40 y) qd
ALT, aminotransferase; AST, aspartate aminotransferase; BUN, blood urea nitrogen; CNS, central nervous system; ICU, intensive care unit; IM, intramuscular; IV, intravenous; HSV, herpes simplex virus; LDH, lactate dehydrogenase; PO, by mouth; PVC, premature ventricular contractions; RBC, red blood cells; SGOT, serum glutamic-oxaloacetic transaminase; SGPT, serum glutamic-pyruvic transaminase; VZV, varicella zoster virus; WBC, white blood cells